Interstellar

Het leven op aarde wordt met het jaar moeilijker. Tegen de gigantische stofstormen valt niet meer op te vegen. Eten is een basisbehoefte waar met man en macht in moet worden voorzien. Alleen maïs is nog redelijk te verbouwen. Iets waar voormalig piloot en ingenieur Cooper zich dan ook mee bezig houdt op zijn boerderij, met zijn zoon, dochtertje en schoonvader. Maar het einde van de natuurlijke bronnen is in zicht en de atmosfeer verandert ten slechte. “The last people to starve will be the first to suffocate”, laat professor Brand weten. “We’re not meant to save the world, we’re supposed to leave it” is de conclusie. Brand heeft een plan om dit te bewerkstelligen en Coogar speelt daar een zeer grote rol in. Er wordt hem gevraagd een nieuwe bewoonbare planeet te ontdekken in een missie die even vergezocht als heroïsch lijkt waardoor Cooper voor de onmenselijke keuze komt te staan zijn kinderen te beschermen of de mensheid te redden. Ondertussen zoekt de professor naar de oplossing om de mensheid daadwerkelijk naar die planeet te brengen. Een race tegen de klok, die echter niet voor iedereen hetzelfde tempo heeft.

Mijn verwachtingen waren hooggespannen. De nieuwe film van Christopher Nolan. Een intelligent epos moest het toch worden. De bijna drie uur durende film is enorm boeiend en laat vooral het relatieve concept van tijd zien, dat in theorie duidelijk moge zijn, maar nu een emotioneel kader krijgt dat je niet onberoerd laat. Ik zag overeenkomsten met de wat ondergewaardeerde film Contact uit 1997 (ook al met Matthew McConaughey), die mooie visies liet zien op wormgaten en tijd. Waar Contact  echter een openingsscène heeft die het interstellaire aspect op magische wijze in beeld brengt, valt dit onderdeel dat nogal liefst de titel van Nolan’s film draagt toch wat tegen. Het meeste speelt zich binnensruimteschips af en daarbuiten worden we nu ook niet echt van de sokken geblazen over wat we te zien krijgen. Voor één cruciaal deel speelt Nolan zelfs leentjebuur bij zichzelf. Wat me ook iets minder ligt is dat de drang om te plezieren een stuk hoger ligt, meer Hollywood is, dan in bijvoorbeeld het ongeëvenaarde Inception het geval was. Dat neemt niet weg dat dit een uitermate meeslepende film is die je grijze massa op uitdagende wijze aan het werk zet.

Dan nog even twee dingen die voortkwamen uit mijn aan het werk gezette grijze massa.

1. Het voortbestaan van de mensheid? Ik geef er niet om. Als we zo stom zijn om onszelf uit te roeien omdat we niet met deze planeet om kunnen gaan moeten we maar aan ons einde komen. Het is te hopen dat we niet een planeet ergens anders vinden die we dan weer aan gort kunnen helpen. In de film zegt astronaute Amelia (Anne Hathaway) dat ze er naar uitkijkt om de ruimte in te gaan omdat daar geen kwaad is. “Except the evil that we bring with us”, antwoordt Cooper haar gevat en terecht.
2. Is het de verwaandheid van de mens om tot de gedachte te komen dat er een hogere macht is die het kennelijk waard vindt om ons te redden?

True Detective

 

(1^e seizoen, 8 afleveringen, 60 min, IMDb 9,5)

De C(riminal) I(nvestigation) D(ivision) heeft twee rechercheurs in verhoor over een occult aandoende zaak uit 1995. Een moord die de twee toentertijd behandelden. Er heeft namelijk een soortgelijke moord in het heden plaatsgevonden. Detective Rust Cohle (Matthew McConaughey) is de stugge, maar slimme zonderling met een zeer negatief wereldbeeld. Een loner, alcoholist en kettingroker uit Texas. Detective Marty Hart (Woody Harrelson) is de familieman met gebreken en een opvliegend karakter. Ze worden los van elkaar ondervraagt. Via flashbacks zien we hoe ze de zaak indertijd aanpakten. Dat komt overeen met de staat Louisiana waar ze zich doorheen bewegen: kaal, stoffig, droog, vervallen, mistroostig, zompig en vooral heel traag. Een trage manier van spreken, vooral van Cohle tijdens zijn verhoor, met het lang aanhouden van klinkers op slaapverwekkende mono-toon. Eindeloos rondrijden met ellenlange conversaties in de auto. Een uiterst traag verloop van het verhaal. “Days of nothing, that’s what it’s like to work cases”. Dat komt over. Hoeveel werk er in een onderzoek gaat zitten. Vermoeiend, maar ook realistisch. Het volgen van sporen leidt de twee naar uithoeken, “swampfolk off the grid”, vreemde personen met duistere verledens, de rand van de beschaving. Het gaat ze niet in de koude kleren zitten en persoonlijk zijn er zware gevolgen te dragen.

De serie is rijk aan sfeer, kent doorleefd spel van beide hoofdpersonen en kenmerkt zich door mooie gesprekken tussen de twee detectives, die elkaar zowel aantrekken als afstoten. Een mooi voorbeeld is de manier waarop Cohle zijn aversie tegen religie verwoord als ze naar de preek van een dominee staan te luisteren: “Transference of fear and selfloathing to an authoritarian vessel. It’s catharsis. He absorbs their dread with his narrative. Because of this he’s effective in proportion to the amount of certainty he can project. Certain linguistic anthropologists think that religion is a language-virus that rewrites pathways in the brain, dulls critical thinking”. Hart dient hem van repliek: “Can you see Texas up there from your high horse”?

De oplossing van de moordzaak laat het gehele seizoen op zich wachten en beslaat een jarenlange periode. Dat komt vooral door Cohle die door zijn obsessie met de zaak maar blijft proberen de puntjes met elkaar te verbinden. Een slepende kwestie die het geduld van de detectives, maar ook de kijker op de proef stelt. Het gebrek aan actie betekent wel dat je enorm opleeft als die er eenmaal is, waaronder een weergaloze scène van een mislukte overval die één lang shot lijkt te zijn en de heftigheid van de situatie optimaal weet te vangen.

Het zijn vooral de algehele triestige sfeer en  de gemankeerde personages die toch de aandacht vast blijven houden, hoewel McConaughey me met zijn lijzige, eentonige stem af en toe bijna in slaap wist te praten. De idioot hoge IMDb score (bijna net zo hoog als Breaking Bad!) onderschrijf ik dan ook niet.

The Wolf Of Wall Street

SEKS en DRUGS en GELD. Waarbij geld niet alleen een middel is om de seks en drugs te bekostigen, maar het is het grootste verslavende product van alles. Jordan Belfort (fenomenaal gespeeld door Leonardo diCaprio) is de man die zichzelf opwerkt uit het niets en een zeer geslaagde beurshandelaar wordt, alhoewel dat niet geheel volgens de regelgeving gaat. Vanwege zijn uiterst vlotte babbel wordt hij binnen de kortste keren puissant rijk en doet zich buitensporig te goed aan alles wat geld kan kopen. De testosteron die hem drijft wordt vergroot door de drugs die hij gebruikt. Maar zijn opvallende manier van leven en handelen ontgaat ook de FBI niet die haar uiterste best doet om Belfort in het gevang te krijgen.

Gebaseerd op het levensverhaal (en de boeken) van Jordan Belfort weten Martin Scorsese en Leonardo diCaprio er een waar feest van te maken. Een feest om naar te kijken en van te genieten. Een feest dat maar liefst drie uur duurt en geen seconde verveelt. Op zich al een knappe prestatie, want het laat een best eenzijdig verhaal zien, waarin we kunnen smullen van de uitspattingen van Belfort die op het obscene af zijn, maar de andere kant van de medaille, de vele gedupeerden die het vaak toch al niet zo breed hadden, komt totaal niet aan bod. Een keuze die voor deze film toch goed uitpakt. De combinatie van komedie en misdaad vloeit mooi samen en maakt het tot een licht verteerbaar geheel, waarin diCaprio van het doek spat (hij heeft er niet voor niets al een Golden Globe voor gewonnen). De beste scènes zijn die waarin hij (onbewust of bewust van zijn omgeving) laat zien wat een ongelooflijke overtuigingskracht hij heeft als hij aan de telefoon zit met een klant aan wie hij aandelen wil verkopen. Onbewust in de scène waarin hij bij een lokale handelaar in penny stocks (lage prijzen, enorme commissies) begint en door zijn geweldig enthousiaste en doordachte verhaal meteen voor een paar duizend dollar verkoopt, terwijl de rest van het kantoor ademloos zit te kijken en zich afvraagt wie dit is en hoe hij dat doet. Bewust, als hij door heeft hoe goed hij is, een eigen kantoor begint en zijn medewerkers op hilarisch wijze laat zien hoe zo’n klusje geklaard wordt.

Maar er is veel meer. Van dwergwerpen tot coke snuiven uit de privédelen van een hoer. Memorabele en unieke scènes, zoals die waarin hij te veel van een bepaalde drug heeft genomen en bijna verlamt in zijn witte ‘Sonny Crockett’ Ferrari Testarossa naar huis wil rijden. De film zit vol met dit soort mooie vondsten.

Als je er over na gaat denken besef je wat voor schurk Belfort eigenlijk is. Maar daar gunt Scorsese je geen tijd voor. Net zo min als al die mensen er bij stil staan die nu nog altijd in praktijk willen brengen wat Belfort maar al te graag in zijn seminars overbrengt: hoe verdien je zo snel mogelijk zo veel mogelijk geld. Dat dit vaak over de ruggen van anderen gaat is dan bijzaak.

Mud

Er gebeurt eigenlijk niet zo heel veel in Mud en wat er gebeurt is daarom misschien juist niet in de lijn der verwachting. Twee jonge jochies wonen langs een rivier in Arkansas en vinden op een eiland een boot in een boom. Daar blijkt een man zich schuil te houden. Hij zegt te wachten op zijn vriendin om er daarna vandoor te gaan. En ja, ze zitten achter hem aan, vandaar dat hij zich schuil houdt. Hij kan wel wat hulp gebruiken en de jongens zijn hem van dienst. Dat is het grootste deel van het verhaal. Maar het knappe van de film is dat er ook niet zo veel hoeft te gebeuren, want dit gegeven, de interactie tussen Mud (Matthew McConaughey als de vluchteling) en de twee jongens en die tussen de jongens en de overige personages is rijk genoeg om een boeiende film af te leveren.

Dit is Arkansas, waar je als jong jochie al op een crossmotor mag rijden (zonder helm), mobieltjes of Wifi ver te zoeken zijn en het avontuur zich nog in de echte wereld afspeelt, waar mensen namen hebben als May-Pearl, Neckbone en Mary-Lee. Maar ook hier komen problemen voor die van invloed zijn op het gedrag van de jongens. Ouders die misschien gaan scheiden, het verlies van de boot en dus geld omdat de rivier je inkomsten verschaft, vertrek naar de stad waar je niets te zoeken hebt.

Waarom zou je zo’n vreemde, mysterieuze man waar de politie naar op zoek is eigenlijk vertrouwen? Hij lijkt oprecht genoeg om te kunnen vertrouwen, geeft antwoord op hun vragen. Maar het is vooral wat de jongens in hem zien. Een stukje van henzelf. Ellis is de romanticus, de ridder op het witte paard die niets liever wil zien dan dat Mud met zijn geliefde wordt herenigt en weg kan rijden naar de zonsondergang. Neckbone is pragmatisch en vooral bezig met wat het hem op zal leveren. Gehard door omstandigheden. Hij is zijn ouders kwijtgeraakt op zeer jonge leeftijd, net als Mud. En Mud, Mud is een groot stoer kind, dat niet bijster intelligent is, maar het hart op de goede plek lijkt te hebben zitten, maar misschien wat verblind is door de liefde voor zijn meisje.

De wereld door de ogen van deze drie lijkt simpel. Is de volwassen wereld complexer of maken we het onszelf zo moeilijk? Er zitten natuurlijk wat haken en ogen aan het verhaal, maar dat is voornamelijk door wat de overige personages er aan toevoegen. Als kijker ben je misschien ook geneigd het moeilijker te maken dan het is. De film dwingt je terug te gaan naar de basis en doet dat op een mooie manier.