A Dangerous Method

PAC Festival, Pathe Tuschinski Amsterdam, 5 februari 2012

Het is altijd leuk om de mensen om je heen te bekijken. Het valt dan op dat niet iedereen hier de hele dag vol zal maken. Twee rijen voor me heeft iemand het er (in het Engels) over dat hij nog moet werken en dat hij de vierde film dus niet kan zien. Naast mij is een gereserveerde plek, maar uiteindelijk onbestemd omdat niemand hem in bezit gaat nemen. Straks, na de vierde film zal een meisje haar jas aan trekken en ze wenst haar vrienden veel plezier met de laatste film. Voor mij nemen vier mensen plaats die bij de vorige film nog afwezig waren. A Dangerous Method kan beginnen.

David Cronenberg is één van die regisseurs die een belangrijke invloed heeft gehad op mijn filmbeleving. Toen ik nog jong en onbedorven was, ontdekte ik de wereld van de griezelfilm in de verlaten bovenkamers van Videotheek Sloterplas. Van de stoffige planken trok ik The Brood en Rabid. De body horror van de Canadese regisseur intrigeerde mij mateloos, met als persoonlijke hoogtepunten Shivers, Scanners en natuurlijk het geniale Videodrome. De man heeft zich in de loop der jaren verder ontwikkelt, met verrassende films als A History Of Violence en Eastern Promises tot gevolg. Maar het viel me ook wel eens tegen, zoals in Naked Lunch of Spider.

Zijn nieuwste film gaat over een man, diens baanbrekende werk, zijn meest briljante leerling en een Russische vrouw die roet in het eten gooit. De man heet Sigmund Freud, diens werk de psychoanalyse, zijn leerling Carl Jung en de vrouw Sabina Spielrein. Maak daar maar eens een boeiende film van! Dat lukt dan helaas ook niet. Het lijkt wel alsof het een film van dubbele lengte was waaruit alle sjeu uit weg is gesneden, waardoor we achterblijven met drie pratende hoofden, die alles benoemen, beredeneren en uitleggen. Meermaals lijkt dit wegsnijden zelfs letterlijk gebeurd te zijn, zoals in het begin als Spielrein in therapie komt bij Jung, deze haar zegt dat hij weg moet (militaire dienst, “niemand ontkomt er aan”, zegt hij nog), waarna hij in de volgende scène vrolijk haar kamer binnenkomt en zegt, ik ben er weer. Het nut hiervan ontgaat mij geheel.

Ik kom maar niet in deze film, aangezien het geen moment interessant wordt. De uitwisseling en toepassing van vernieuwende ideeën betreffende de behandeling van patiënten zou enerverend kunnen zijn. Maar hier wordt het zonder passie en gortdroog weer gegeven. Dat is zeker ook te wijten aan de twee mannelijke hoofdrolspelers, of moet ik zeggen, hoe ze geregisseerd zijn. Topacteurs Viggo Mortensen (Freud) en Michael Fassbender (Jung) praten net zo monotoon als dat hun gilet naar de rook van sigaren ruikt. Deze film is nog saaier dan de vorige! Ik heb moeite om mijn ogen open te houden, terwijl een praatfilm wel degelijk boeiend kan zijn. In de scènes waar wel wat actie is speelt Keira Knightley vaak een rol. Als patiënt Sabina Spielrein (waarom praat zij in hemelsnaam als enige met een accent?) wordt haar hysterische optreden in het begin van de film al snel vervelend, om niet te zeggen afstotelijk. Verder is het knap te noemen dat een scène waarin ze topless (!) wordt gegeseld op een bed verre van opwindend is.

Misschien moet ik toch maar eens Hysteria gaan kijken. De film waarin hysterische vrouwen tot rust komen door het gebruik van een vibrator. Hoewel ook deze film seks als grondslag heeft en ook hier daarvan nauwelijks iets te zien is, schijnt dit wel op onderhoudende wijze te zijn verfilmd.