Eefje stuurt me een mail. Ze wenst me een schitterend 2013 en brengt me op de hoogte van een aantal speciale concerten die ze gaat geven, of waar ze aan deel gaat nemen. Eentje springt er uit. Hart op de Tong heet het. Ik lees op de site over “inspirerende muziekavonden” en “een aantrekkelijke mix (…) van muziekbeleving en zingeving”. Dat klinkt wat EO-erig, maar dat neemt niet weg dat het speciale promotie filmpje dat Eefje heeft gemaakt me doet inzien dat ik hier bij wil zijn, maar dat ik al te laat ben om kaartjes te kopen van € 7,50 (voorverkoop) en dus initiatiefnemer Guido Attema eens mail of de reis naar Amsterdam voor kaartjes van € 10,00 (aan de deur) wel zin heeft. Gerustgesteld door een positief antwoord reizen we door het winterlandschap af naar de Keizersgrachtkerk, die ik nog nooit van binnen heb mogen bewonderen.
De deuren zijn nog gesloten, maar voor de kerk, bovenaan de trappen staan twee vrijwilligers die ons gratis koffie, thee en van die harde maar lekkere hartjessnoepjes aanbieden. Wat lief! Er bevindt zich al wat volk voor de deuren, die om acht uur open gaan. Twee tientjes later en een vette ‘hart op de tong’ stempel verder lopen we de verrassend witte kerk zonder beelden (Protestants) in en nemen we geheel schaamteloos plaats op de voorste rij stoelen, zodat we onbelemmerd zicht hebben op wat ons staat te gebeuren.
Het is een intieme setting. Het podium is drie treden hoog. Overal staan kaarsjes, er staat een bankstel en ik zie een aantal gitaren, maar geen andere instrumenten. Een ‘stripped down’ Eefje dus, zoals al enkele andere artiesten (Typhoon, Tim Akkerman en Spinvis) haar voorgingen. Aan het eind van het podium lopen twee imponerende trappen naar een niet minder imponerend kansel met daarboven een nog imponerender orgel, dat tijdens deze voorstelling zal worden ingezet. Ik tel een camera of drie, vier die de muzikale beleving en zingeving vast gaan leggen. De kaarsjes worden aangestoken.
Eefje komt met twee mannen het podium op. De ene man (ben zijn naam kwijt) legt uit wat ons staat te wachten. Een muzikaal optreden met in het midden een interview en na afloop napraten met een ‘hart op de tong’ biertje in de kelder. De tweede man neemt het over. Het is Guido, die bevlogen woorden spreekt die onder zingeving zouden kunnen vallen. Dan is het podium aan degene voor wie we zijn gekomen. Ze heet ons welkom en vertelt dat ze in het eerste deel nummers van haar album De Koek zal spelen om in het tweede deel enkele nieuwe nummers ten gehore te brengen die ze nog niet eerder heeft gespeeld. Een meisje met een gitaar. Een meisje met een prachtige stem en intrigerende liedjes. Ze neemt alle tijd voor haar Verdriet en laat het orgel meespelen in De Stad. Ze maakt hier en daar een foutje, waarbij ze steevast opzij kijkt, naar waar haar achterban zit met een haast verontschuldigend lachje. Het valt me op dat niet alle nummers even geschikt zijn voor deze akoestische setting. Sommige nummers zijn even goed, welhaast beter doordat ze intiemer worden, maar een nummer als Hartslag mist de dwingende, pulserende drive en invulling van een band.
De gitaar gaat af, Eefje verdwijnt richting achterban en we horen De Grote Zon van Spinvis, waarvan de tekst wordt geprojecteerd op de muur onder het orgel. Eefje gaf aan dat ze haar favoriete nummers eigenlijk niet wil ‘coveren’, omdat ze die nummers juist perfect vindt hoe ze zijn. Het doet me denken aan wat ik schreef over het concert dat ik zag in Amstelveen eind vorig jaar en mijn verzoek om toch vooral en alleen eigen nummers te spelen. Na Spinvis neemt Eefje plaats op de bank en naast haar gaat de interviewer zitten. Een beetje onwennig beantwoord ze echter zeer uitgebreid de vragen die haar worden gesteld. Het onverwachte succes van De Koek, de beslissing om voltijd artiest te worden, haar ontwikkeling in de afgelopen twee jaar, de songs voor het nieuwe album die meer samenhang vertonen, het loslaten van te veel nadenken over hoe een nummer in elkaar moet zitten… Ze is open, eerlijk, kwetsbaar, sterk, grappig. Ze vertelt over het ontstaan van een nummer, dat altijd begint met de muziek, die voor haar echt het belangrijkste is. Als het nummer dan bijna af is begint ze met de tekst, meestal een zin die in haar opkomt, wat dan (bij navraag uit het publiek) ook eigenlijk altijd de eerste zin van het liedje wordt, van waaruit ze dan verder borduurt en toch ook veel bijschaaft om de tekst en de muziek zo passend mogelijk te maken.
Na het interview horen we You Said Something van PJ Harvey. We kunnen de tekst weer meelezen vanaf de kerkmuur.
Het tweede deel van de set bestaat dus uit nieuw materiaal. Het is duidelijk herkenbaar; ritmische zang, een net weer apart akkoord, herhaling van woorden, kabbelende gitaar, doorlopende teksten. Bij het nummer En wordt ze begeleid door een man en twee vrouwen, die in het nummer er na ook de gitaar ter hand nemen. Het had een mooie overgang moeten zijn, van dat ene naar het andere nummer, zonder te stoppen. Maar Eefje wordt onderbroken door Annelien die een absoluut gehoor heeft en die haar erop attent maakt dat ze de ‘capo’ moet gebruiken. Mooie overgang? “Mooi niet dus”, grapt ze. Het geeft allemaal niets, want we hangen aan haar lippen, aan haar noten. En als die noten op zijn klappen we, hard en luid en we staan op en klappen nog harder en luider. Als beloning krijgen we een toegift, nog een hap van De Koek.
Als er tijdens het interview wordt gevraagd of er nog vragen zijn vanuit het publiek houd ik mijn mond, ook al zitten ze in mijn hoofd. Middelpunt en belangstelling zijn niets voor mij. Maar als de kerk leeg loopt, richting kelder en winterse koude, begeef ik mij richting het podium, alwaar Eefje staat na te praten met wat mensen die ze kent. Op enige afstand wacht ik beleefd, om er niet zomaar tussen te komen. Ze merkt het op en kijkt naar me. Ik vraag of ik wat mag vragen en stap twee treden naar boven, waardoor ze nog maar één trede hoger staat en ik haar horizontaal in de ogen kijk. Pas dan valt me op wat een mooie grote ogen ze heeft. Ik vraag haar of ze extra zenuwachtig was vanavond, met in gedachten de fouten die ze ook tijdens het eerste, haar zo vertrouwde deel van de set maakte. Extra zenuwachtig was ze inderdaad, voornamelijk door de andere setting en vorm en doordat er op het laatste moment nog een kabeltje moest worden geregeld voor de projector. Maar niet omdat ze zo dicht voor het goed zichtbare publiek stond, want ze heeft al zo veel huiskameroptredens gedaan. Van de foutjes in het eerste deel is ze zich niet eens zo bewust, blijkt. Ze kijkt me onafgebroken recht aan als ze praat en als ze luistert, waardoor haar blauwe kijkers alleen nog maar lijken te groeien. Ik hoor ondertussen dat we helaas nog tot september moeten wachten op haar nieuwe album en ik bedank haar voor vanavond en ze bedankt mij dat ik er was.
September. Dat is nog wel heel lang wachten. Gelukkig raakt De Koek nooit op…
Ghosts of my Life 